Պարտուսի գերին․ Վանո Սիրադեղյան

«Պարտուսի գերին»

Վերջերս ընթերցեցի Սիրադեղյանի «Պարտուսի գերին» պատմվածքը և շատ հավանեցի այն։ Այս պատմվածքն այնքան էլ սովորական և հասարակ պատմվածք չէր, չնայած, որ այստեղ ներկայացված էր մի հասարակ տղայի՝ Հենդոյի պատմությունը։

«Վանո Սիրադեղյան» անվանական մրցանակի ինքնառաջադրման փաթեթ

«Սեբաստացու օրեր 2022»-ի առթիվ տրվող «Վանո Սիրադեղյան» անվանական մրցանակի համար ներկայացնում եմ իմ աշխատանքային փաթեթը․․․

«Վանո Սիրադեղյան» անվանական մրցանակ տրվում է՝

Կրթահամալիրի միջին, ավագ դպրոցների, քոլեջի սովորողին՝  «Մեր ժամանակակիցները» նախագծով հասարակական-քաղաքական-մշակութային գործիչների հետ գործող կապերի, կրթական գործընթացում ներառման, համագործակցային դաշտի ստեղծման, նախագծային գործունեության նոր ուղղություն ներդնելու համար։

Մեր կամքին հակառակ՝ Մեղրին մնաց ՀՀ կազմում․ Վանո Սիրադեղյան

«Հակառակ մեր կամքին՝ Մեղրին մնաց ՀՀ կազմում»

Վանո Սիրադեղյանի «Մեր կամքին հակառակ՝ Մեղրին մնաց ՀՀ կազմում» հոդվածն իմ ընթերցած հոդվածներից թերևս ամենաքաղաքականն էր։ Այս հոդվածում պարզ և հասկանալի կերպով Վանոն խոսում է մի մտատիպարի՝ տեսլականի մասին, որը դեռևս 20-25 տարի առաջ փորձում էին իրագործել, սակայն չհաջողվեց՝ Իրանի և Ռուսաստանի ճնշումների շնորհիվ։ Մտատիպարն իրենից ներկայացնում էր Մեղրիի փոխանակումը Արցախի հետ։ Այս մասին Վանոն գրել է 20-25 տարի առաջ, բայց այս հարցը մինչև այսօր էլ արդիական է։ Մինչև այսօր Ադրբեջանի նպատակներից մեկն է հանդիսանում Մեղրիի միջպետական ճանապարհի տերը դառնալը։ Վանոն դժգոհում է այս որոշումից՝ այն ներկայացնելով անընդունելի, նաև չմտածված։ Այս հոդվածում արծարծվող խնդիրը դեռ այսօր էլ արդի է ու կարևոր՝ այսօրվա իրավիճակը հասկանալու համար։ Ցանկանում եմ մեջբերում բերել հոդվածից․

Վանո Սիրադեղյան․ հոդվածներ

«Հայ պատմիչներ, ջան պատմիչներ»
«Երկլեզու Հայաստան-անլեզու հայվան»

Առաջին անգամ չէ, որ ընթերցում եմ Սիրադեղյան։ Անցյալ տարի ինձ դուր չէր գալիս Վանոյի գրելաոճը, բառապաշարը, բայց որքան մեծանում եմ, հասկանում եմ, որ լավ էլ տեղին է ասված ամեն բան։ Սիրադեղյանը 20-րդ դարավերջի հայ իրականության այն եզակի անհատականությունն է, որն իր մեջ միավորել է տաղանդավոր արձակագրին ու քաղաքագետին, քաղաքական հմուտ գործչին, փայլուն վերլուծաբանին ու հրապարակախոսին։ Վանոն իսկական ֆենոմեն է։ Զարմանում ես, թե ինչպես է գրել իր հոդվածները կամ ինչ-որ գրառումներ արել, որոնք նույնիսկ հիմա՝ 30-35 տարի անց, չեն կորցրել իրենց արդիականությունը և դժվար էլ կորցնեն։

Վանո Սիրադեղյան 75․ նախապատրաստական աշխատանք

Վանո Սիրադեղյան
Չհիշվող պատերազմ
Մի՛ մտեք հայոց լեզվի տաճարը, կովե՛ր
Ձեռ ես տվել՝ խաղա
Հայ պատմիչներ, ջան պատմիչներ
Երկիր։Ցպահանջ…
Քանի դեռ Հայաստանը դիմանում է

Թերևս Վանո Սիրադեղյանն ամենաառեղծվածային քաղաքական գործիչն է, ում մասին լսել եմ։ Այս տարի կլրանար նրա 75 ամյակը, սակայն օրեր առաջ հայտնի դարձավ, որ նա մահացել է։ Վանո Սիրադեղյանը բավականին մեծ գործունեություն վարած գործիչներից մեկն է։ 1990-ական թվականներին եղել է Հայաստանի իշխանության եկած Հայոց Համազգային շարժման (ՀՀՇ) առաջնորդներից։ 1990-1991 թվականներին աշխատել է որպես Հայաստանի անտառտնտեսության վարչության պետ, գրեթե միաժամանակ՝ 1990-1992 թվականներին եղել է Հայաստանի գերագույն խորհրդի պատգամավոր թիվ 13 ընտրատարածքից։ 1991-1992 թվականներին աշխատել է որպես Հայաստանի նախագահի ներքին քաղաքականության և սոցիալական հարցերի խորհրդական։ 1992-1997 թվականներին եղել է Հայաստանի Ներքին գործերի նախարար, 1997-1998 թվականներին՝ Երևանի քաղաքապետ, գրեթե միաժամանակ՝ 1997-1999 թվականներին, ընտրվել է Հայաստանի Ազգային ժողովի պատգամավոր թիվ 13 ընտրատարածքից։ 1999 թվականի մայիսի 30-ին կրկին ընտրվել է Հայաստանի Ազգային Ժողովի պատգամավոր արդեն թիվ 75 ընտրատարածքից։ Հանդիսացել է Հայաստանի Ազգային ժողովի պետական-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ։ Սիրադեղյանը Հայաստանի պատմության մեջ մտել է որպես հակասական կերպար. ոմանց համար նա տարբեր հանցագործություններ կատարած անձ էր, մյուսների համար՝ փայլուն քաղաքական վերլուծաբան և Հայաստանի լավագույն արձակագիր։ Նրա անունը կապվում է մի շարք քաղաքական սպանություննների, հետապնդումների, պետական միջոցները յուրացնելու, պաշտոնական դիրքը չարաշահելու հետ։ Մինչև մահը գտնվել է միջազգային հետախուզման մեջ։ Քանի որ շուտով Վանո Սիրադեղյանի 75 ամյակն է լրանալու, կազմակերպվել է կլոր սեղան, որին մասնակցելու է նաև մեր խումբը։ Կլոր սեղանից առաջ փոքրիկ նախապատրաստական աշխատանքը երբեք չի խանգարում։ Որպեսզի քննարկմանն ավելի պատրաստ լինեմ, ես ուսումնասիրել եմ Վանո Սիրադեղյանի մի քանի հոդվածներ, չնայած նրան, որ ես իր հոդվածներից մի քանիսին արդեն ծանոթ էի։

Չհիշվող պատերազմ

20․10․2021

Կարդում ենք Վանո Սիրադեղյան

Կարդա՜ Վանո Սիրադեղյանի «Չհիշվող պատերազմ» էսսեն։

1․ Նշիր էսսեում առանցքային 2-3 կետ։

1․ Վանո Սիրադեղյանը նշում է, որ հայերը հայրենասեր են, բայց հենց հերթը հասնում է հայրենիք պաշտպանելուն, միանգամից այդ հայրենասիրությունն անհետանում է։

2․ Հայերը պատերազմը պատկերացնում են այսպես․ լիքը զոհեր, մութ ու ցուրտ կյանք, սով, ավերվածություններ, բնաջնջված երկիր։ Մարդիկ կարծում են, որ քիչ զոհերով պատերազմը պատերազմ չէ, և սա շատ սխալ կարծիք է։

2․ «Մեկ ազգ – մեկ հայրենիք» թեմայով խոսելիս «ազգասեր» մեր բերանները Լենինականից Ղարս լայնքով ճորթելուց առաջ արժե հիշել, արձանագրել՝ թեկուզ ցավ տա, եւ չմոռանալ երբեք, որ ղարաբաղյան պատերազմի չորս տարիներին Սփյուռքից (մոտիկ ու հեռու) այդ պատերազմին մասնակցեցին 50 հոգուց ոչ ավել կամավորական: Այս թվի ոչնչությունը պատկերացնելու համար նշենք, որ սերբ-մուսուլմանական վերջին պատերազմին մասնակցում էր այլերկրացի սերբերից կազմված 5000-անոց զորամիավորում» մտքին փաստարկված հակադրվիր։ Այս նույն հատվածում գտիր չափազանցությունը։

Կարծում եմ, որ Վանո Սիրադեղյանը շատ է չափազանցրել 50 և 5000 համեմատությունը։ Իրականում Սփյուռքը բավականին օգնություն է հասցրել Հայաստանին և շատ կամավորականներ են եկել Հայաստան, որպեսզի մասնակցեն պատերազմին, որոնցից մեկն էլ Մոնթե Մելքոնյանն էր։ Այս թվի ոչնչություն արտահայտությունը բացարձակապես տեղին չէր, քանի որ այս արտահայտությամբ նա վիրավորում է այն մարդկանց, որոնք մասնակցել են պատերազմին։ Մենք միայն պետք է շնորհակալ լինենք, որ այդ մարդիկ մասնակցել են պատերազմն և մենք ունենք հայրենիք։

3․ «Պատերազմի, պատերազմական իրավիճակի այսպիսի՝ «ազգային առանձնահատուկ» ընկալման պայմաններում, նույնիսկ այն պարագայում, երբ ամենածանր իրավիճակներում անգամ իշխանությունը ճակատ չուղարկեց զորակոչիկներին, խնայելով երեխաների կյանքը, Հայաստանի ժողովուրդը չներեց այդ պատերազմը, բնականաբար, եւ չգնահատեց ո´չ զինադադարը, ո´չ հաղթանակը… Որովհետեւ դա դեռ սովետական ժողովուրդն էր: Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները զոհվել էին պատերազմում» միտքը, մանավանդ մուգ գրված նաղադասությունները մեկնաբանիր։ Գնահատիր այսօրվա հայաստանյան ժողովրդին։

Եթե լինեմ անկեղծ, ապա վստահ չեմ, որ այս հատվածի գաղափարը ճիշտ եմ հասկացել։ Կարծում եմ Վանո Սիրադեղյանը նկատի է ունեցել այն, որ Սովետական Միության կազմում ապրած մարդիկ սովոր են եղել այդ պայմաններին և պատերազմն իրենց համար այդպիսի նշանակություն չի ունեցել, որքան իրական ՀՀ քաղաքացիների համար, որոնք զոհվել են մարտի դաշտում հանուն հայրենիքի։ Միգուցե սխալ եմ հասկացել իմաստը, բայց ես այսպես եմ կարծում։

Այսօրվա հայ ժողովուրդը փոխվել է, շատ է փոխվել։ Ժամանակները փոխվում են, մարդիկ նույնպես։ Ժամանակի ընթացքում փոխվում է մարդու մտածողությունը, աշխարհայացը։ Մարդը սկսում է ուրիշ ձև նայել աշխարհին և հայերն էլ բացառություն չեն։ Հայերը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ ցույց տվեցին, որ փոխվել են։ Բոլորը միասնական էին, մի բռունցք էին, մի ուժ։ Ոչ միայն Հայաստանի հայերն էին միավորվել, այլև ողջ Սփյուռքը։ Սփյուռքից որքան օգնություն, որքան հայեր եկան հայրենիք։ Այդ մի քանի ամիսների ընթացքում մենք տեսանք իրական միավորված ազգ, որը թև ու թիկունք դարձած պաշտպանում էր հայրենիքը։ Սակայն կա մի վատ կողմ։ Մեզ՝ հայերիս, միավորում է վտանգը։ Պարտադիր պետք է մի վտանգ լինի, հետո նոր միավորվենք։ Սա միակ թերությունն է մեր ազգի, որը եթե վերանա, մենք կունենանք իդեալական ազգ և հայրենիք։

4․ Տպավորությունդ գրիր այս էսսեի շուրջ, չմոռանաս ասածդ հիմնավորել նյութից քաղած տողերով։

Այս էսսեն ինձ շատ դուր եկավ։ Մեծամասնությամբ համաձայն եմ Վանո Սիրադեղյանի հետ, քանի որ խոսում էր ճիշտ և բերում փաստեր։ Ինձ համար ամենատպավորիչ հատվածը սա էր․ Պարզվեց, որ մեր ժողովուրդը պատերազմ չի համարում այն պատերազմը, եթե ժողովրդի կեսին չեն բնաջնջում եւ երկրից մնացածին չեն վտարում: Կամ՝ երկրի ողջ չափահաս բնակչությանը չեն զորակոչում, ինչպես Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, եւ կեսն է ետ գալիս պատերազմից: Շատ մարդիկ լուրջ չեն վերաբերվում պատերազմներին։ Պատերազմ ասելիս նրանց պատկերացնում են Տիգրան Մեծի կամ Պապ թագավորի ժամանակներում տեղի ունեցած պատերազմները, երբ պատերազմում էին տարիներով, գրավում շատ մեծ տարածքներ, ունենում էին 10000-ավոր զոհեր։ Սա իրոք ցավալի է, որ շատերը լուրջ չեն վերաբերվում պատերազմներին։

Արածեք ձեր խոտը

15․10․2021

Ներկայացրու «Սիրելու տարիք» պատմվածքի շուրջ քո գրած էսսեն։

• Կարդա «Արածեք ձեր խոտը» էսսեն։
• Ինչ ես կարծում, ո՞ւմ է դիմում հեղինակը։ Հիմնավորիր պատասխանդ։

Հեղինակը դիմում է իշխանություններին և չափից դուրս ջղայնացած է նրանց վրա։ Գրում է շատ կոպիտ բառապաշարով, բողոքում է նրանցից և ասում, որ նրանք սահմանափակ մտածելակերպ ունեն։

• Մեկնաբանիր «Փարիզ ընկնելիս՝ անպայման մտեք լիբանանյան ռեստորան ու պատվիրեք քյաբաբ, որովհետեւ ․․․» նախադասությունը։

Վանո Սիրադեղյանն այս նախադասությամբ ցանկացել է ասել, որ իշխանությունները սահմանափակ են ամեն հարցում։ Որքան էլ հիմա գնան բարձրաճաշակ ռեստորաններ, մեկ է, առաջ գնացել են ճաշարաններ, կրպակներ ու նույնիսկ հիմա նրանց ճաշակը չի բարձրացել։ Ուզում է ասել, որ որքան էլ ցանկանան զարգանալ, բարձրաճաշակ տեղեր գնալ, մեկ է, շարունակելու են իրենց սահմանափակ գործողություններն անել։

• Ո՞ր տողերում է երեւում, որ նրանք, ում դիմում է հեղինակը, իրենց մտածողությամբ սահմանափակ են։

Փարիզ ընկնելիս՝ անպայման մտեք լիբանանյան ռեստորան ու պատվիրեք քյաբաբ, որովհետեւ ձեր տեսած Եվրոպան սկսվել է Բաքվի նախադուներից ու մեկընդմիշտ ավարտվել Աթենքի արվարձանների բանվորական ճաշարաններով։

Հետեւեք իմաստունի խորհրդին, կերեք ձեր խոտը, կշտացեք ու բազմացեք խելքից դուրս, բայց դուրս մի՛ եկեք ձեր փարախի սահմաններից։

• Վանո Սիրադեղյանն այս էսսեում փորձում է պաշտպանել հայոց լեզուն, բայց ինքն օգտագործում է ժարգոնային, բարբառային եւ օտար լեզվի բառեր։ Մեկնաբանիր հեղինակի այս վարքը։

Իրականում, հեղինակին կարել է հասկանալ։ Տեքստը կարդալիս միանգամից պարզ է դառնում, որ նա չափազանց բարկացած վիճակում է գրել այն և նորմալ է, որ կոպիտ ու ժարգոնային բառեր է օգտագործել։ Եկեք խոստովանենք, որ բարկացած ժամանակ ոչ ոք էլ գրական, հայեցի բառերով չի բարկանում։ Բարկացած ժամանակ բոլորս էլ օգտագործում են ոչ գրական, ժարգոնային բառեր։ Վանո Սիրադեղյանն ըստ իս ոչ միայն հայոց լեզուն է պաշտպանում, այլև մեր հայրենիքը։ Նա ասում է, որ իշխանություններն անմակարդակ են, սահմանափակ, այնպիսի բաներ են անում, որոնք Հայաստանին վնաս են պատճառում և դրանից բոլորն են տուժում։ Վանո Սիրադեղյանն այն աստիճանի է բարկացել, որ իշխանություններին համեմատում է ախոռի անասունների հետ։

• Պատասխաններիդ հիման վրա էսսե գրիր Վանո սիրադեղյանի այս Էսսեի շուրջ։

Եթե լինեմ անկեղծ, ապա ինձ այս գրելաոճը բացարձակապես դուր չեկավ։ Չեմ սիրում, երբ ստեղծագործություններում օգտագործում են ժարգոնային բառեր, վիրավորանքներ, նվաստացուցիչ խոսքեր։ Սակայն, եկեք հիշենք, որ սա ընդամենը էսսե է և նա գրել է իր կարծիքը։ Անկեղծ ասած առաջին անգամ էի նման բովանդակության ստեղծագործություն ընթերցում։ Վանո Սիրադեղյանը գրել է իր անձնական կարծիքը իշխանությունների մասին և պետք է նշեմ, որ շատ վատ կարծիքի է նրանց մասին։ Քանի որ Սիրադեղյանն այս էսսեն գրել է շատ բարկացած և ջղայնացած, հետևաբար ժարգոնային բառապաշարը կարելի է նորմալ համարել, սակայն կարող էր մի փոքր զուսպ գտնվել և այսպես չարտահայտվել։

Սիրելու տարիք․ Վանո Սիրադեղյան

13.10.2021

Վանո Սիրադեղյան 75-ամյակի առթիվ կարդում ենք Վանո Սիրադեղյանի ստեղծագործությունները։

1․ Տեղեկություններ գտիր Վանո Սիրադեղյանի մասին։ Ամենահետաքրքիր տեղեկությունները գրառիր քո բլոգում։

Վանո Սմբատի Սիրադեղյան, ՀՀ պետական, կուսակցական, հասարակական, գրական գործիչ։ ՀՀ անկախության առաջին տասնամյակում զբաղեցրել է Հայաստանի Հանրապետության պետական առանցքային պաշտոններ։ 1990-ական թվականներին եղել է Հայաստանի Հանրապետությունում իշխանության եկած Հայոց Համազգային շարժման (ՀՀՇ) առաջնորդներից։

Վ.Սիրադեղյանը Հայաստանի Հանրապետության պատմության մեջ մտել է որպես հակասական կերպար. ոմանց համար նա մարդասպան, տարբեր հանցագործություններ կատարած անձ է, մյուսների համար՝ փայլուն քաղաքական վերլուծաբան և Հայաստանի լավագույն արձակագիր։ Նրա անունը կապվում է մի շարք քաղաքական սպանություննների, հետապնդումների, պետական միջոցները յուրացնելու, պաշտոնական դիրքը չարաշահելու հետ։ Այժմ գտնվում է միջազգային հետախուզման մեջ։

Վանո Սիրադեղյանը զբաղվել է նաև գրական գործունեությամբ, հանդիսացել է Հայաստանի գրողների միության անդամ, հեղինակել է մի շարք գրքեր, այդ թվում՝

• «Կիրակի», (Երևան, 1983)
• «Շատ չհամարվի» (Երևան 1993)
• «Ծանր լույս»
• «Երկիր։Ցպահանջ»
• «Ձեռքդ ետ տար ցավի վրայից»
• «Գյադաների Ժամանակը»

2․ Կարդա՛ «Սիրելու տարիք» պատմվածքը։

3․ Մեկնաբանիր «Նա քաջ գիտեր առաջին զարկի առավելությունը, բայց չէր կարող առանց ուղեղի մթանգնումի մարդու աչքերին նայել ու խփել եւ, որպես կանոն, առաջինը խփում էին իրեն»։ նախադասությունը։

Հեղինակը ցանկանում է ասել, որ տղան շատ լավ գիտեր, որ առաջին հարվածը մեծ առավելություն է տալու իրեն, բայց նա ուղղակի չէր կարող կանգնել մարդու դիմաց, նայել նրա աչքերի մեջ և հարվածել նրան։ Եվ սա էր պատճառը, որ միշտ առաջինն իրեն էին խփում։ Սա այդքան էլ լավ տարբերակ չէ։ Իհարկե լավ է, որ տղան կռվարար չէր և չէր սիրում կռիվներ, բայց պետք չէր կանգնել և սպասել, թե երբ կխբեին իրեն։ Ավելի լավ է ինչ-որ ձևով պաշտպանվեր և հարկ եղած դեպքում պատասխան տար, քան կանգներ և սպասեր, թե երբ իրեն կխփեն։

4․ Բնութագրիր տղային ըստ հետևյալ տողերի. «Եթե առաջ կարելի էր անձնական վիրավորվածությանը կարեւորություն այնքան էլ չտալ, կարելի էր մի բան էլ կուլ տալ, ― հիմա ուրիշ էր։ Իր արժանապատվությունը այսուհետեւ իրենից բացի վերաբերելու է նաեւ մեկին»։

Եթե նախկինում տղան ուշադրություն չէր դարձնում վիրավորանքներին, այդքան ծեծ ու ջարդերին կարևորություն չէր տալիս և կուլ էր տալիս, ապա հիմա այդպես չէր։ Նա սիրահարվել էր և արդեն պետք է իր սիրելի աղջկա մոտ իր պատիվն ու արժանապատվությունը բարձր պահեր։ Նա ցանկանում էր այդ աղջկա վրա լավ տպավորություն թողնել, ուզում էր աղջկա աչքին բարձր երևալ և փորձում էր ամեն ինչ անել, որպեսզի հասներ իր ուզածին։

5․ Ինչո՞ւ է տղան որոշում, որ «Ելքը այն էր, որ հակակշիռ թշնամանքով մտասեւեռվեր, թշնամանքի օդով սնվելով՝ իր կորովը տեղը պահեր․․․»։

Եթե այդքան ժամանակ տղան ոչ մի հակահարված չէր տվել և լուռ կուլ էր տվել վիրավորանքները, ապա հիմա չէր կարող ոչինչ չանել։ Նա հիմա սիրահարված էր և այդ սերն իրեն ուժ էր տվել։ Նա թշնամանքով էր լցված իրեն ծեծողների հանդեպ և պատրաստվում էր նույն ձևով հակահարված տալ նրանց ու իր պատիվը, ուժը պահեր։

6․ Գտիր հատվածները, որտեղ երևում է, որ տղան պատրաստվում էր սպասվելիք կռվին։

Այնինչ մարմնով պատրաստվում էր գարնան սկզբից։ Ակումբի բակից տուն էր քարշ տվել երկու փթանոց գիրերից մեկը ու կպել դրան․․․ Նրա մարզվելը սկզբում, իրոք, նման էր կպչել-մնալու։ Մետաղը հաստոտ ըմբիշի նման իրար չէր գալիս, տղան թպրտում էր ու պարում էր դրա շուրջը, երկաթը տղային ծալում-ծալծլում-հակում էր հողին, ասես ուզում էր կլանել իր պաղ, հոծ ընդերքը։ Տղան գալարվում, բայց պոկ չէր գալիս։ Երկու ելք կար․ կամ պիտի ինքը երկաթին հլու՝ գետինը մտներ, կամ՝ երկաթը գետնից կտրեր։ Երրորդը չկար։ Թողնել գնալը բացառված էր։ Տղան ասում էր ինքն իրեն․ «Ես՝ չէ, երկաթն է ձեռս բռնել, մինչեւ գետնից չկտրվի՝ բաց չի թողնելու։ Պիտի կտրվի»։

Նա շատ լավ գիտեր, որ մնացած մի քանի ամսում ուժից չի տրաքվելու, բայց որ երկաթը գլխից վեր հանելու ձեւը պիտի գտնվի՝ դա անկասկած էր։ Այն օրը, երբ ծանրությունը գլխից վեր հանես, իր գորժելու ժամն էր լինելու։ Ծրագրված էր երկու կռիվ։ Նույնիսկ երեքը։ Քանիսը որ անհրաժեշտ եղավ։

Հիմա կանգնած է զգեստապահարանի հայելու առաջ, հագած ունի անթեւ շապիկ, բազուկների մկանունքը նորվա ջանքից դեռ փքված են, դաստակը՝ պնդված, եւ կենտրոնացած պատրաստվում է կռվի գնալու մի ոհմակի դեմ եւ հետը գնացող մեկը չունի՝ թիկունքին կանգնի։ Եղբայրը մեծ է, ընկերների ոչ բարով թիկունքը ինքն է, ― այսպես անթիկունք գնալու է նրանց թաղը, ովքեր կռվում են միշտ ոհմակով, միշտ՝ թաղովի, միշտ՝ գեղովի ― նույնիսկ մեկի դեմ։

Տղան անուշ մի թախիծով խղճում էր իրեն։ Կռվի մասին մտածում էր որպես եղած բանի, իրեն տեսնում էր ջարդված, բայց աղջկա աչքերի մեջ շիտակ նայելիս։